Bệnh thường gặp ở tôm sú nuôi bán thâm canh

Đánh giá bài viết

(Contom.vn) - Khi nuôi tôm sú bán thâm canh, người nuôi cần phải chú ý phát hiện và điều trị một số bệnh thường gặp. Phòng và trị bệnh kịp thời sẽ giúp giảm thiểu rủi ro, tăng hiệu quả sản xuất.

Bệnh đóng rong

Tác nhân gây bệnh: Bệnh có thể do một vài nhóm hay rất nhiều nhóm sinh vật cùng gây ra như: vi khuẩn dạng sợi, nấm, nguyên sinh động vật hay tảo… Các mầm bệnh này có thể phát sinh từ môi trường nuôi.

Triệu chứng: Tôm bị bệnh này, khắp bề mặt cơ thể dơ bẩn, đóng rong, nhớt. Tùy từng tác nhân gây bệnh mà cơ thể tôm, phụ bộ sẽ mang những màu sắc khác nhau. Khi bệnh nặng, tôm lờ đờ, di chuyển chậm chạp ở trên mặt nước hoặc ở mé ao.

Phòng và trị bệnh: Quản lý môi trường ao nuôi thật tốt, giữ ổn định màu nước. Có thể dùng formalin (7-10 ppm), hoặc một số loại thuốc, hóa chất để phòng trị bệnh này.

Bệnh do vi khuẩn Vibrio

Tác nhân gây bệnh: Chủ yếu do vi khuẩn nhóm Vibrio gây ra. Hiện nay, vi khuẩn Vibrio còn là nguyên nhân gây hội chứng hoại tử gan tụy cấp.

Triệu chứng: Tôm nhiễm bệnh thường bơi lội mất phương hướng. Các bộ phận như vỏ, phụ bộ chân, râu và mang bị nhiễm khuẩn có màu đen hay đỏ nâu. Vỏ bị ăn mòn, cơ có màu trắng đục.

Ở tôm giống, ấu trùng bị nhiễm bệnh có màu đen trên đỉnh các phụ bộ, tôm bỏ ăn, ruột rỗng và chết dần, có khi tỷ lệ chết lên đến 100%.

Phòng và trị bệnh: Bệnh này có thể phòng bằng cách chuẩn bị ao thật tốt trước khi nuôi. Quản lý các yếu tố thủy lý, thủy hóa ở mức tối thích. Tránh để tôm bị stress… Có thể dùng thuốc, kháng sinh oxytetraciline hoặc cliprofoxacine trộn vào thức ăn cho tôm ăn từ 5 - 7 ngày để trị bệnh này.

Cần quan sát, kiểm tra tôm để phát hiện bệnh kịp thời - Ảnh: Thanh Ngân

Bệnh đốm nâu, đốm đen

Tác nhân gây bệnh: Bệnh này do các nhóm vi khuẩn Vibrio sp, Aeromonas, Flavobacterium và Pseudomonas cùng gây ra. Các vi khuẩn này có khả năng tiết ra nhiều loại men làm ăn mòn vỏ kitin và biểu mô tôm. Môi trường ao nuôi xấu, tôm bị sốc, bị thương sẽ là cơ hội cho bệnh này phát sinh.

Triệu chứng: Vỏ giáp, phụ bộ và mang tôm có những đốm hay mảng màu nâu đen đơn độc hay thành đám rộng. Khi bệnh nặng, vỏ bị ăn mòn, lở loét đến lớp dưới biểu bì. Các phụ bộ như râu, chân, chủy… cũng bị ăn mòn và có vết đen ở ngọn.

Bệnh lây lan nhanh và có thể nhiễm bệnh 100% đàn tôm nuôi. Tôm bị bệnh sẽ kém ăn, bơi lờ đờ, mất thăng bằng, thậm chí là chết. Nếu bệnh nhẹ, sau khi lột vỏ tôm mới trở lại bình thường, nếu bị nặng sẽ để lại vết thương trên vỏ mới.

Phòng và trị bệnh: Giữ môi trường tốt, cho tôm ăn đầy đủ chất dinh dưỡng. Phòng và trị bằng một số loại thuốc và hóa chất trong danh mục cho phép bán trên thị trường.

Bệnh đỏ thân

Tác nhân gây bệnh: Bệnh có thể do các nguyên nhân như độc tố từ sinh vật hay do bị nhiễm khuẩn (vi khuẩn Streptococcus).

Triệu chứng: Khi mới bị bệnh, tôm có màu vàng hơi xanh. Sau đó, tôm có màu đỏ từ mang đến toàn bộ cơ thể. Khi bệnh nặng, gan tụy tôm bị phá hủy, tanh hôi, có màu vàng nhạt và chết hàng loạt.

Phòng và trị bệnh: Không cho tôm ăn thức ăn tươi bị ươn, thối hoặc thức ăn công nghiệp bị ẩm mốc. Tránh để tảo trong ao bị tàn, luôn duy trì lượng ôxy ổn định và đầy đủ. Hạn chế và giảm thiểu nồng độ khí độc như H₂S, NH₃... trong ao nuôi.

Bệnh nguy hiểm do virus

Bệnh đốm trắng (WSSV); bệnh đầu vàng (YHD); bệnh tôm còi (MBV); Đây là những bệnh do virus gây ra nên thường gây thiệt hại lớn cho người nuôi. Bệnh lây lan nhanh, tỷ lệ chết cao, hiện chưa có biện pháp chữa trị hiệu quả.

Để giảm thiểu bệnh này nên dùng chlorin khử trùng, phòng bệnh là chính. Cần cải tạo ao tốt, chọn giống có chất lượng; chăm sóc và quản lý ao nuôi tốt. Khi bị bệnh, tiến hành thu hoạch ngay tránh lây lan ra xung quanh.

>> Việc xác định, chẩn đoán tôm bệnh có thể dựa vào việc quan sát môi trường nuôi và quan sát tôm. Quan sát môi trường nuôi là quan sát sự thay đổi màu nước, thông số chất lượng nước… Quan sát tôm chủ yếu quan sát sự thay đổi bất thường của tôm nuôi như: mất phụ bộ, màu sắc thân, mang, vỏ, hình dạng, hoạt động của tôm... Đặc biệt, khi thấy tôm chết mà không thấy có các dấu hiệu bệnh rõ ràng thì cần phải xem xét các vấn đề bệnh do chất lượng thức ăn, sự biến đổi đột ngột của các yếu tố môi trường…

Đoàn Quân

>> "Hướng dẫn, Quy hoạch, Quản lý vùng và trại nuôi tôm"

Cuốn sách giới thiệu những tiêu chuẩn trong quản lý các vùng và trang trại nuôi tôm, bao gồm các vấn đề tạo môi trường bền vững, cách thức thả giống, kiểm soát chất lượng nước, thức ăn và cách thức cho ăn, hạn chế dịch bệnh và phương pháp thu hoạch.

Sách được TS Hà Xuân Thông biên soạn, dựa trên cơ sở tích lũy kinh nghiệm của các trại nuôi tốt ở nước ta và các nước láng giềng như: Trung Quốc, Thái Lan, Philippines và đặc biệt dựa vào tài liệu hướng dẫn Kinh nghiệm Quản lý trại nuôi hoạt động tốt do nhóm phối hợp Thực phẩm - Nông nghiệp và Lâm nghiệp của các nước ASEAN giới thiệu, sau khi đã được Bộ trưởng Nông nghiệp và Lâm nghiệp các nước thành viên ASEAN thông qua, nhằm đồng bộ hóa hoạt động nuôi trồng thủy sản ở khu vực ASEAN.

Sách do Nhà xuất bản Nông nghiệp phát hành.

Tuấn Tú